Woensdag 20 december 2023
Jorrit-Pieter,
In mij huist zoveel enthousiasme en depressie dat ik niet anders kan dan een leven vol inconsistenties te leiden. Ik heb er bijna twee maanden over gedaan je te antwoorden. Het was veel; de staat van de wereld, de landelijke verkiezingsuitslagen en gebeurtenissen op persoonlijk vlak.
Afgelopen vrijdag was ik lang in contact met iemand met covid. Ik zegde mijn weekendafspraken af. De partner van de vrouw met wie ik eergisteren een date zou hebben heeft covid. Ook onze afspraak ging niet door. Ik was verdrietig over het thuis moeten zitten, de eerste avond zat ik te huilen op de bank, al is me dat niet ongewoon. Daarna besloot ik niets anders te hoeven dan Hertenkamp kijken en dat beviel me zo goed dat ik besloot even geen nieuwe afspraken te maken. Ik heb vier dagen binnen gezeten, en dat heb ik lang niet gedaan. Ik heb Hertenkamp gekeken, Vasco geaaid, geslapen, drie kasten in elkaar gezet, alle keukenkastjes uitgezocht, gekookt, de woonkamer opgeruimd, met mensen gebeld die ik te lang niet gesproken heb, geschreven en mahjong gespeeld op mijn telefoon. Na twee dagen zette ik Manu Chao op en begon te dansen. Het is een beetje een gemakkelijk beeld, in je eentje dansen in huis, maar dit is hoe het ging. En gelukkig bleek ik niet geïnfecteerd.
Ik heb weer ruimte voor woede en verontwaardiging.
Je zegt een probleem te hebben met polarisatie. Ik denk dat er een groot gebrek aan polarisatie is. Er gaan mensen schuil achter alle meningen en daden, maar er is een tijd en plek voor het verhaal achter sommige meningen. Je schrijft voor iedereen mededogen te kunnen hebben. Ik kan dit ook, daar ben ik voor in therapie, het is het gevolg van complexe traumatische gebeurtenissen. Voor iedereen mededogen kunnen hebben is een moreel neutrale vaardigheid, maar de toepassing van deze vaardigheid is niet moreel neutraal. Een strijder van Hamas is niet te vergelijken net Netanyahu. De strijd en het geweld van de onderdrukte is niet de strijd en het geweld van de onderdrukker. Je schrijft dat er een diepgaand gebrek aan liefde en begrip aan geweld ten grondslag ligt. Ik denk dat het tegenovergestelde waar kan zijn.
Onlangs zijn er ramen van de Universiteitsbibliotheek ingegooid en er waren pro-Palestijnse leuzen op de muur gespoten. De reacties online waren niet mals; veel mensen veroordeelden het vandalisme. Er waren ook positieve reacties over de actie tegen de universiteit, die even geleden nog een vredevlag ophing als teken van neutraliteit ten opzichte van het ‘conflict’ tussen Israël en Palestina. Silence in the face of injustice is complicity with the opressor, is de bekende quote. Het antwoord op de vraag hoe het kan dat het kan dat de universiteit deze zelfde neutraliteit niet toonde toen Rusland Oekraïne binnenviel is een open deur. Neutraliteit is geen neutraliteit. Hoe vaak moet je iets netjes aangeven voordat je je op duidelijkere manier kenbaar maakt?
Op de bank zitten, naar binnen kijken en nadenken over wat empathie voor je betekent is belangrijk, ik ben er erg voor dat mensen de (machts)systemen in zichzelf analyseren en waar nodig ontmantelen, maar wanneer dat het enige is dat je doet is het niet vreemd dat je je machteloos voelt ten opzicht wat er zich in de wereld afspeelt. Het is goed dat je uitzoomt om het bredere plaatje te zien. De machteloosheid die dan moet je delen en samen kanaliseren.
Wat ik bedoel te zeggen is: polariseer maar en laat iedereen zien waar ze werkelijk voor staan. Wat ik bedoel te zeggen is: het wordt tijd dat we instituten verantwoordelijk houden voor wat ze doen met de macht die ze hebben. Wat ik bedoel te zeggen is: ik wou dat ik zoveel liefde in me had dat de positieve gevolgen die mijn daden voor een ander hebben me sterker voor de geest staan dan de persoonlijke risico’s die ik loop.
Hoe verhoud je je inmiddels tot wat er zich in de wereld afspeelt?
Wat afschuwelijk dat je oppas dingen met je heeft gedaan die nu nog in je leven doorwerken. Fantastisch dat je al zo lang niet gebruikt hebt. Ik ken het vluchten in van alles en de stilstaande ontwikkeling en weet hoe lastig dat is. Probeer je triggers te vermijden of ben je bezig ervoor te zorgen dat de triggers je minder doen? Beiden? Hoe werkt dat voor jou?
Je zegt dat je het lastig vindt me vragen te stellen. Het mooie aan brieven schrijven is dat je uitgebreid de ruimte kan nemen om antwoord te geven op de vragen die je niet gesteld worden. Ik heb dat gedaan en voel je vrij dat de komende keer ook weer te doen. Wellicht voel ik in mijn volgende brief meer ruimte het over de romantische liefde te hebben, je zegt interessante dingen over jezelf aanpassen en je eigen aandeel in situaties zien. Het is een belangrijke aanleiding voor mij om weer met therapie gestart te zijn.
Jirke
Jirke,
Ik moet zeggen dat ook ik diep geraakt ben door wat er zich momenteel afspeelt. De hele situatie raakt me tot diep in mijn ziel, en de beelden die mijn feed overspoelen, wekken zowel boosheid op als een sluimerende onverschilligheid op. Onverschilligheid als gevolg van een soort empathische burn-out ofzo. Als ik mij maar lang genoeg inleef, dan word ik vanzelf zo doodmoe, dat bepaalde delen van mijn systeem uitschakelen om mij hier staande te houden in mijn eigen leven met alle moeilijkheden enzo. En soms voelt dat heel naar van mijzelf. Want, hoezo? Ik woon in Nederland, ik heb het goed, dus waarom zou ik moeite hebben met de dingen die in mijn leven afspelen als ik weet wat er nog meer in de wereld afspeelt?
Ik heb daar lang over na zitten denken, want de problemen en mijn gevoelens bestaan wel. Uiteindelijk kwam ik tot deze metafoor: het hele idee achter verdrinken is dat het niet per se uitmaakt of je verdrinkt in water dat 2 meter diep is, of 100 meter diep is; in beide gevallen is het even kut. Je verdrinkt en gaat dood.
Zo is dat met problemen en/of trauma’s etc ook volgens mij. Ik moet dat helemaal niet vergelijken.
En ik voel me ook altijd schuldig bij dit soort dingen. Waarom ga ik met name slecht op de dingen die in het nieuws komen terwijl ik ook weet dat er ZOVEEL leed is waar geen aandacht aan besteed wordt.
Wanneer ik Rutte op televisie zie en zijn toespraak beluister, dringt altijd het besef tot me door van de vele belangen die spelen in zo’n complexe situatie, waarvan ik geen weet heb. Terwijl de wereld lijkt te smeulen, krijg ik slechts fragmentarische indrukken, waardoor ik waarschijnlijk nooit het volledige plaatje kan bevatten. Dit bezorgt me soms frustratie, het gevoel van een gebrek aan context. Wat ironisch is, is dat de context die ik wel bezit, soms leidt tot de neiging om bepaalde groepen of individuen bijna te dehumaniseren.
Wat volgens mij echt fout gaat, is de toenemende polarisatie. Hierdoor raak ik soms het besef kwijt dat uiteindelijk achter al deze standpunten gewone mensen schuilen. Het is hartverscheurend. Echt hartverscheurend.
Ik denk dat mijn voornaamste emotie hierbij machteloosheid is. Een manier om met die machteloosheid om te gaan, is om soms simpelweg maar aan te nemen dat 1 kant van een conflict gewoon gelijk heeft.. Maar dit lost natuurlijk het kernprobleem niet op; het verschuift het slechts naar de achtergrond.
Ik vind het altijd een beetje spannend om dit soort dingen te bespreken, maar ik voel mededogen, zelfs voor mensen die betrokken zijn bij organisaties als Hamas of politieke figuren zoals Netanyahu. Het feit dat sommige mensen zoveel haat koesteren en betrokken zijn bij gewelddadige acties, wijst voor mij op een diepgaand gebrek aan liefde en begrip. Ik hoop dat je begrijpt dat mijn intentie niet is om hun daden te rechtvaardigen.
Ik zit altijd te worstelen met empathie en compassie. Eerder dacht ik altijd dat die twee gelijk waren, maar er zit volgens mij een groot verschil in.
Empathie verwijst naar het vermogen om de emoties en gevoelens van anderen te begrijpen en te voelen alsof je in hun schoenen staat. Het is een “inzoomen” op het individu of de situatie, waarbij je je richt op de persoonlijke ervaringen en emoties van de ander. Empathie gaat gepaard met het voelen van dezelfde emoties of soortgelijke emoties als degene die lijdt. Het kan leiden tot een sterke emotionele reactie en een diep begrip van de pijn van de ander, maar het kan soms ook overweldigend zijn.
Compassie daarentegen gaat meer over “uitzoomen” en het breder bekijken van de situatie. Het is het vermogen om medeleven te voelen voor anderen en de wens om te helpen, zonder noodzakelijkerwijs dezelfde emoties te ervaren als degene die lijdt. Compassie is meer proactief en actiegericht. Het richt zich op het verlichten van het lijden van anderen en het bieden van steun, zonder de noodzaak om de emoties van anderen volledig over te nemen.
Dus, terwijl empathie de nadruk legt op het begrijpen en delen van de emotionele ervaringen van een individu of groep, richt compassie zich meer op het reageren op het lijden vanuit een bepaalde context waarin beide groepen bestaan. Het erkennen van het lijden van beide groepen.
En in dit verschil zit vaak, voor mij, een groot gevaar. Want wanneer ik mij maar genoeg empatheer in de ander, dan kan er direct een soort tunnelvisie ontstaan waarin ik de context niet meer wil zien. Dus voor mij is het altijd belangrijk om vanuit compassie uit te zoomen zodat ik het bredere plaatje zie. Dat houdt me vaak op de been. Ondanks dat het uitzoomen ook weer een direct gevoel van machteloosheid oplevert, want Jezus, wanneer stopt alle troep in de wereld eens.
Enfin, terug naar de grenzen in mijn eigen leven. Nee, ik weet heel vaak niet waar mijn grens ligt. Op jonge leeftijd heb ik mezelf aangeleerd om gewoon te accepteren hoe de dingen zijn, en dat maakt het soms moeilijk om te beoordelen wat die dingen eigenlijk zijn. . En daarbij komt dat ik ongeveer vanaf mijn 7e verslaafd ben. Niet aan middelen, maar wel vluchten in van alles!
Toen ik 7 was ging het erg mis met mijn oppas. Zij liet mij dingen met haar doen die heel erg niet oké zijn. Vanaf dat moment ben ik altijd aan het vluchten geweest en sinds die tijd heeft veel van mijn ontwikkeling stil gestaan. Waar ik in sommige dingen heel snel volwassen werd, bleef ik in sommige dingen heel erg kind. Het is nu sinds 6 maanden dat ik gestopt ben met drank en drugs ben en in een zelfhulpprogramma zit waarin ik eigenlijk de dingen die ik heb aangeleerd heb mag afleren (vluchten bijvoorbeeld) en dingen die ik niet geleerd heb mag aanleren. Voelen, grenzen, omgaan met het leven, shit, dingen, gezeik.
En of ik aspecten mis aan het vrijgezel zijn? Hmm, het gras is altijd groener aan de andere kant haha. Ja, er zijn best dingen die ik mis. Namelijk het daten. Ik vind dat heel erg leuk. Flirten enzo. Maar het gemis van vrijgezel-zijn treedt altijd pas op wanneer het even niet goed gaat tussen mij en mijn vriendin. Dan lijkt het net alsof het missen naar vrijgezel zijn ook maar een vlucht is voor de dingen die ik niet wil of durf of denkt te kunnen veranderen. Want als we het samen wel oplossen (wat we tot dusver altijd doen) en uitpraten, dan is dat gemis van vrijgezel-zijn er niet. En dat hele flirten is vaak ook maar een manier om even bevestigd te krijgen dat ik leuk genoeg ben om mee te flirten. Het gaat dan meer om erkenning, dan naar het zoeken van liefde. Het is dan eigenlijk juist even een gebrek aan zelfliefde.
Ik vind het hebben van een relatie eigenlijk heel leuk. Lastig ook, Jezus, soms zo lastig. Maar dat heeft best vaak te maken met mijn eigen verwachtingen. Verwachtingen die ik bij niemand anders heb, die heb ik dan ineens wel bij mijn vriendin. En vaak werkt dat dan niet. Soms vergeet ik dat mijn vriendin ook maar een mens is met goede en slechte momenten.
Ik kom mijzelf voortdurend tegen in de relatie.. En dat klinkt cliché, maar het is echt zo. Ik probeer altijd mijn eigen aandeel in situaties te zien, zodat ik altijd mijzelf blijf veranderen zodat ik dat niet van de ander verwacht. Weet je, ik geloof er in dat als ik aan mijzelf blijf werken ik alles buiten mij niet hoef te veranderen en dat als ik mijzelf niet wil veranderen, ik wel altijd alles buiten mij moet gaan veranderen. Ik heb altijd een keuze hoe ik omga met situaties.
En ja, het triggert mij soms wel als het over gebruik gaat. Ik ben niet gestopt met drugs omdat ik het vies vind, maar omdat mijn leven stuurloos was en ik absoluut niet kan stoppen met gebruiken als ik een beetje drugs gebruik. Maar, ik moet ook met dit triggers leren omgaan. En dat doe ik onder andere door naar Narcotics Anonymous te gaan. Nou, ik wacht met spanning af wat je me nu weer gaat schrijven. Ik heb je weinig tot geen vragen gesteld, sorry. Volgende brief ben ik wat meer gefocust op jou. Zit even niet zo heel lekker in mijn vel vandaag, en dat vind ik het lastig om vragen te stellen.
Dikke knuffel en tot snel,
Jorrit-Pieter van der Heide
woensdag 25 oktober 2023
Jorrit-Pieter,
Ik breng geen uur door zonder de beelden van baby’s in couveuses zonder stroom in een Palestijns ziekenhuis voor me te zien. Ik denk steeds aan de mensen uit Gaza die ik op social media volg. Hoe hun ogen met de dag veranderen. Aan platgebombardeerde wijken, zoveel brokstukken en grijs dat ik me geen voorstelling meer kan maken van de grootte van het oppervlak. Aan de beelden van een kindje, het gezicht onzichtbaar door al het bloed, dat gereanimeerd wordt in een hal vol mensen, vol paniek. Het geplooide gelaat van Rutte die afgelopen week even een een bezoekje aan Israël bracht om daar de boodschap te brengen dat het allemaal niet te veel uit de hand mocht lopen.
Het voelt belachelijk het over de liefde te hebben terwijl er een genocide plaatsvindt die door Nederland gesteund wordt. Toch ga ik op je reageren. Toen ik ooit zo depressief was dat ik nauwelijks nog uit bed kwam, dacht ik veel aan de mensen die omkwamen door het toedoen van Frontex, het Europees grensagentschap. Ik heb later geleerd pas iets voor de levens van anderen te kunnen betekenen als ik de waarde van mijn eigen leven niet uit het oog verlies. Maar weet dat ik alles nu schrijf met een zwaar hart, en nogmaals, dat het belachelijk voelt.
Over de reden dat mijn ex en ik uit elkaar zijn schrijf ik niet. Het begrip over wat er gebeurd is groeit met de dag, dat zorgt er ook voor dat mijn analyse over wat er tussen mij en mijn ex gebeurde aan een stuk door verouderd raakt. Tegen de tijd dat ik er een conclusie over op durf te schrijven, weet ik dat ik er genoeg over gepraat heb.
Het is interessant dat je het hebt over het bewaken van je grenzen in relaties. Waar gaat het bij jou mis? Weet je niet goed waar je grenzen liggen, of weet je ze niet goed te bewaken?
Ik denk dat ik momenteel een beter besef krijg van sommige grenzen, doordat ik bepaalde aspecten van mijn leven extra ben gaan waarderen toen ik weer vrijgezel werd. Tijd in mijn eentje doorbrengen. Alles op mijn eigen tempo doen. Niet gewaardeerd worden op de eigenschap voor anderen te willen zorgen. Ruimte innemen in bed. Veel tijd met de kat doorbrengen. Zingen en dansen in huis. Mijn vrienden vaak zien.
Zijn er aspecten aan vrijgezel zijn die je momenteel mist? En zou je die aspecten in kunnen passen in een relatie?
Wat fantastisch dat je zo lang clean bent, gefeliciteerd. Het gevoel van leven in willen halen ken ik erg goed. Ik probeer momenteel wat vaker te gebruiken. Is het voor jou triggerend als mensen over hun drugsgebruik praten? (En als je met ‘nee’ reageert op deze vraag: hoe weet je dat je niet stiekem je eigen grenzen negeert met dit antwoord?)
Jirke
dinsdag 24 oktober 2023
Jirke,
Echt, ik vind het zo leuk dat we brieven aan elkaar schrijven. Maar eerlijk gezegd, voel ik ook wel een beetje druk. Niet de zware, overweldigende soort druk, maar eerder een soort gevoel van “opschieten” omdat ik bang ben dat ik tekortschiet, vooral nadat ik jouw vorige brief las. Ik kan me niet echt voorstellen hoe vervelend het moet zijn om nooit een liefdesbrief van je ex te hebben gekregen. Heb je enig idee waarom dat nooit is gebeurd? En wat heeft uiteindelijk geleid tot het beëindigen van jullie relatie? Je hebt er kort over gesproken tijdens de laatste dichtclubavond, maar ik begreep niet helemaal wat de exacte reden was. Maar, maak je alsjeblieft geen zorgen als je daar liever niet dieper op ingaat.
Ik moest echt hardop lachen om je opmerking over verkering en de sociale ladder. Ooit bevond ik me aan de bovenkant van die ladder voor iemand anders. Maar toen ontdekte ze pas later dat ik eigenlijk onderaan bungelde, zelfs nog lager dan zij. Dat leidde tot wat frustratie aan haar kant en het uiteindelijke einde van onze relatie.
“sommige mensen zeggen dat er niets boven je eerste liefde gaat. Ik ben het daar niet helemaal mee eens”.Mijn eerste liefde was misschien niet de allerbeste, maar dat gevoel dat ik had toen het leukste meisje op de Sneekweek voor mij viel (ik was toen 18 en het was mijn eerste relatie), dat was iets magisch. Het betekent niet dat ik denk dat mijn huidige liefde minder is, maar dat gevoel was toen gewoon zo nieuw en opwindend, net als die allereerste keer dat ik drugs nam. Nou, we weten allemaal waar dat schip strandde.
Je zegt dat je een gebroken hart hebt, en dat hij nog steeds niet helemaal heel is. Wanneer weet je of een hart heel is? En wat betekent voor jou een goede relatie hebben? Bedoel je dan ook de relatie met jezelf? Als in, wanneer de relatie met jezelf ok is dan wordt een relatie met een ander ook ok, of je begint dan niet aan een relatie, of je stopt eerder een relatie ?
Ik merk dat dat bij mij vooral zo is. Als ik niet ok ben met mezelf, dan ga ik heel de tijd over mijn grenzen heen in de relatie en dat loopt dan zo hoog op dat ik uiteindelijk mijn partner de schuld geef? Maar eigenlijk begint het dus bij mij haha. Eerder dacht ik altijd: mensen gaan over mijn grenzen. Toen dacht ik een periode dat ik mensen over mijn grenzen heen liet gaan. Nu kom ik eigenlijk tot de conclusie dat ik met name over mijn eigen grenzen heen ga. Vaak omdat ik bang ben om iemand kwijt te raken.
Dat is nu wel een thema in mijn leven en in mijn relatie. Wat zijn mijn grenzen? En hoe kom ik daar achter? En, hoe zorg ik dat ik ok ben met mezelf zodat ik niet over mijn grenzen heen ga.
Ik ben bijna 6 maanden clean. Daarvoor heb ik ongeveer, met tussenpozen, vanaf mijn 16e gebruikt. Het voelt een beetje alsof mijn emotionele en mentale ontwikkeling stil heeft gestaan en nu ik nuchter ben ik alles in sneltreinvaart moet inhalen. Ik vind dat leuk maar vind het soms ook wel lastig.
Ik heb nog wel leuk leesvoer voor je: Maxime Garcia Dias – het is warm in de Hivemind.
Groetjes,
Jorrit-Pieter van der Heide
Jorrit-Pieter,
Als iemand je vraagt een brief te schrijven, vind ik niet dat je kan weigeren aan dat verzoek gehoor te geven.
Ik heb mijn laatste liefde gevraagd een me liefdesbrief te schrijven, maar ik heb er geen ontvangen. Het kan zijn dat het voortijdige einde van onze relatie daar iets mee te maken had, maar als iemand je vraagt een brief te schrijven, vind ik niet dat je er te lang mee moet wachten. Mijn ex had minstens een halfjaar de tijd. Ik moet bekennen dat er in dat halfjaar mogelijk wat ongeopende enveloppen zijn verdwenen in de chaos van mijn huishouden, maar als hen me een brief geschreven had, had hen me deze denk ik persoonlijk overhandigd.
Jij vroeg me vandaag je een brief te schrijven, en ik ben er meteen voor gaan zitten.
De laatste die me brieven schreef was mijn eerste vriendje. Het was niet de beste partner die ik me kon wensen, maar verkering met hem zorgde er wel voor dat ik steeg op de sociale ladder in bepaalde kringen. Achteraf gezien was dat het niet waard, maar ik was verliefd, of in elk geval erg onder de indruk van zijn aandacht.
Er zijn mensen die zeggen dat geen enkele liefde beter wordt dan je eerste. Ik deel die ervaring niet.
Afgelopen zomer had ik een gebroken hart, en ik vrees dat het nog steeds niet helemaal geheeld is. Ik ben ervan overtuigd dat ik een liefde kan vinden die veel beter is dan zowel de eerste als de laatste, maar ik ben voorlopig vooral erg onder de indruk van hoe behaaglijk ik het leven zonder relatie vind, zelfs met verdriet. Ik waardeer de vrijheid enorm, en dat betekent niet dat ik alsmaar avonturen beleef die het daglicht niet kunnen verdragen. Het is zaterdagavond, ik zit op de bank en luister mijn persoonlijke Spotify Top 100 van 2017. Niemand die erover klaagt.
Ik heb lange tijd aan het begin van relaties gezegd dat het belangrijk is dat ik ben met iemand die snapt dat ik het fijn vind als mijn huis versierd wordt op mijn verjaardag. Misschien moet ik de volgende keer zeggen dat ik het belangrijk vind dat iemand me zo nu en dan een brief schrijft.
Of was het je bedoeling over literatuur te praten? Dat kan. Nog iets leuks gelezen onlangs?
Jirke
Geef een reactie